2022yılı Kadın Hakları Aktivistlerinin yılı oldu
BM Haber Merkezi, “2022 yılı ve kadın hakları değerlendirmesinde”, kadınların haklarını savunmak çoğu zaman hatırı sayılır bir cesaret gerektiğini, kadın ve kızların haklarını güçlendirmeye kendini adamış olan BM’nin, onları istismardan korumak, sağlık ve yaşamlarını iyileştirmek için dünyanın dört bir yanındaki aktivistler, gönüllü kuruluşlarla çok yoğun bir şekilde çalıştıklarını kaydetti.
BM Haber Merkezi’nin 2022 yılı kadın hakları değerlendirmesinde öncelikle İran ve Afganistan’daki kadın haklarıyla ilgili gelişmelere dikkat çekildi.
“Afganistan’da kalmaya devam eden kadınları kutluyoruz”
Taleban’ın Afganistan’ın kontrolünü ele geçirmesinden bu yana burada rejimin 1990’ların sonlarında iktidarda olduğu önceki dönemde ciddi şekilde hırpalanmış ve incinmiş olan kadın haklarına yönelik yaygın korkular daha da alevlendi.
BM Kadın Örgütü, dünyada kızların liseye gitmelerinin, siyasi katılımlarının fiilen yasaklandığı tek ülke olan Afganistan’da, kadın hakları mücadelesini sürdürmeye kararlı olduğunu duyurdu. Açıklamada “Taleban yönetiminin altında, hayatları alt üst olmasına rağmen ülkede kalmaya karar veren kadınları ve kadın hakları aktivsitlerini yarattıkları başarı öykülerinden dolayı kutluyoruz” denildi.
“İran’da sözde ahlak polisi cinayet işledi”
2022 yılının Kasım ayında, BM, İran rejiminin genç bir kadın, Mahsa Amini’nin, Eylül ayında ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından hükümete karşı gösteri yapan protestoculara rejimin orantısız güçle verdiği tepkisini kınadı. Genç bir İranlı kadının, “sözde ahlak polisine” göre başörtüsünü yanlış taktığı gerekçesiyle işlediği cinayet şiddetle kınandı.
Amini’nin ölümü, birçok İran şehrinde protesto gösterilerine yol açtı. Haklı protestolara İran rejimi, aralarında orta eğitim öğrencisi olan kızlar, kadınlar, çocuklar, gençler, gazeteciler de dahil olmak üzere binlerce protestocuyu tutuklayarak yanıt verdi.
22 Kasım 2022 tarihinde, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği sadece bir hafta içinde İran’da düzenlenen barış yanlısı protestolarda 40’tan fazla kişinin öldürülmesi sonrası BM İnsan Hakları Konseyi’nin, gösterilerle ilgili olarak bir bilgi edinme bir misyonu kurduğunu açıkladı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Turk, “İran’da olup bitenleri görmek beni üzüyor. Öldürülen çocukların görüntüleri, sokakta dövülen kadınlar, idam cezasına çarptırılan insanlar beni çok üzüyor” diye konuştu.
İran’da meydana gelen protestolara rejimin verdiği orantısız karşılık, artan baskının uluslararası alanda kınanması için BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC) üyeleri, 14 Aralık’ta New York’ta yapılan oylamada, İran’ı 59 üyeden birisi olduğu “Kadının Statüsü Komisyonu’ndan (CSW) çıkarma kararı aldı. Oylamada, 29 ülke lehte, 8 ülke aleyhte oy, 16 ülke de çekimser oy kullandı.
