‘ایران در کاهش سرعت نرخ باروری در سه دهه گذشته رکوردار است’
صالح قاسمی دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت ایران می‌گوید این کشور “در کاهش سرعت نرخ باروری در سه دهه گذشته رکوردار است”. او می‌گوید در یک دوره پنج ساله، بیش از ۵۵۰ هزار تولد در ایران کاهش پیدا کرده.
به گفته صالح قاسمی، “نرخ باروری کشور (میانگین تعداد فرزندان یک زن) به حدود ۱.۶ فرزند به ازای هر زن رسیده است”. صالح قاسمی می‌گوید “در سال ۱۳۶۵، نرخ باروری ۶.۵ فرزند به ازای هر زن بود”.
بنابر آخرین آمار بانک جهانی در سال ۲۰۱۹، نرخ تولد در ایران به ازای هر زن ۲.۱ بوده است.
اکنون صالح قاسمی می‌گوید پایین‌ترین نرخ باروری امروز در تمام منطقه غرب آسیا، شمال آفریقا و منطقه معروف به MENA به نام ایران ثبت شده است.
مرکز مطالعات راهبردی جمعیت به دنبال دستور رهبر ایران برای افزایش جمعیت تشکیل شده است..
به طور کلی در ایران مرکز آمار مسئولیت ارائه آمار رسمی را دارد اما برخی داده‌ها در این کشور به طور شفاف ارائه نمی‌شود.
در حال حاضر جمعیت ایران بیش از ۸۵ میلیون نفر است.
پیش‌بینی نرخ رشد منفی جمعیت
این پژوهشگر جمعیت می‌گوید “شاخص‌های جمعیتی کشور رکوردهای نگران‌کننده‌ای را ثبت کرده است به طوریکه نرخ رشد جمعیتی ایران حدود ۰.۶ درصد است و پیش‌بینی می‌شود حدود ۱۰ تا ۱۵ سال آینده، نرخ رشد جمعیت صفر درصد و سپس نرخ رشد منفی جمعیت (یعنی کاهش جمعیت) را ثبت کنیم”.
بنابر اعلام دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت ایران، گیلان، مازندران و مرکزی با نرخ باروری حدود ۱.۱ فرزند، پایین‌ترین نرخ باروری کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
او می‌گوید تولد در ایران در یک دوره پنج ساله بیش از ۵۵۰ هزار نفر کاهش پیدا کرده است. در سال ۱۳۹۴ یک میلیون و ۵۷۰ هزار تولد و در سال ۱۳۹۹، حدود یک میلیون تولد ثبت شده است.
سیاست‌های تنظیم جمعیت در ایران
ایران بعد از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ با رشد بی‌سابقه جمعیت روبرو شد اما بعد از آن سیاست‌های کنترل جمعیت تاثیرگذاری در این کشور به اجرا درآمد.
بیش از یک سال پپیش، وزارت بهداشت ایران در رابطه با کاهش نرخ سالانه رشد جمعیت به زیر یک درصد هشدار داد و گفت اگر هیچ اقدامی در این باره صورت نگیرد، ایران در ۳۰ سال آینده به یکی از پیرترین کشورهای جهان تبدیل خواهد شد.
آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران اوایل دهه ۹۰ شمسی، افزایش جمعیت ایران به حدود دوبرابر نرخ کنونی را لازم دانست و حتی گفت که در گذشته، به اشتباه از برنامه تنظیم خانواده حمایت کرده بود. اظهارات آیت الله خامنه ای، استقبال مقامات و نهادهای دولتی و ابراز آمادگی آنها برای تهیه مقدمات اجرای خواست او را در پی داشت.
با این همه، بسیاری از کارشناسان، با اشاره به محدودیت امکانات طبیعی از جمله کمبود شدید آب و همچنین وجود پدیده مزمن بیکاری در ایران، افزایش جمعیت را به معنی تشدید مشکلات موجود و زمینه‌ساز ایجاد بحران‌های اجتماعی و اقتصادی داخلی و حتی درگیری‌های منطقه‌ای در آینده دانسته‌اند.
طلاق در ایران افزایش و نرخ ازدواج کاهش پیدا کرده است
همزمان گزارش‌های رسمی از روند افزایشی طلاق و کاهش ازدواج در ۱۰ سال گذشته در ایران حکایت دارد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، مرکز آمار ایران طی گزارشی تفصیلی به بررسی وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی و اجتماعی از سال ۱۳۹۰ تاکنون پرداخته که در بخشی از این گزارش در سرفصل جمعیت و نیروی انسانی آماری از وضعیت ازدواج و طلاق ثبت شده در کشور از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ ارائه شده است.
این گزارش نشان می‌دهد که نسبت طلاق به ازدواج طی این سال‌ها از ۱۶.۳ به ۳۲.۹ افزایش داشته است که روندی افزایشی طی کرده ولی در سال ۱۳۹۸ در بالاترین نقطه در این دوره یعنی ۳۳ درصد قرار می گیرد ولی در سال گذشته ۰.۱ درصد کاهش پیدا کرده است.
BBC
