معانى نهفته در طرح يك كبريت-یوسف عزیزی بنی طرف

طرح روى كبريت در اواخر دوره قاجار. نقشه ايران در اين طرح به شكل زنى تصوير مى شود كه سر زنانه اش در مملكت آزربايجان است و با دست هايش، تهران و اصفهان را نگه داشته است. شايد هم نمادى از حاكميت ترك هاى آزربايجان بر ايران. افزون بر آزربايجان، نام ديگر مملكت هاى محروسه متحد يعنى عربستان، لرستان، كردستان و خراسان هم آمده است و البته تنوع اتنيكى با آوردن نام بلوچستان تكميل شده . نام ديگر ايالت هاى مهم نظير كرمان و فارس هم آمده است. كبريت ساخت چكسلواكى است.نام فرنگى در بالا ‘پرشيا’ و در پايين به فارسى، ‘ايران’ ذكر شده است. شعار ‘پاينده باد ايران’ نيز آمده است كه با شعار ‘پاينده ايران’ پان ايرانيست ها كه بعدها رايج شد تفاوت دارد. نيز اين تصوير تاريخى نشان مى دهد كه در كنار سر و مغز و چشم و گوشى كه در آزربايجان است و فرمانده پيكره ايران است، دو دست از مناطق خراسان و فارس (عمدتا فارس نشين) دو شهر تهران و اصفهان را محكم نگه داشته اند. اين دست ها از بلوچستان، عربستان و كردستان نيامده اند و اين پر معناست. اين به ما مى گويد كه ترك هاى حاكم به كمك فارس ها ايران را اداره مى كردند اما اين هماهنگى و تقسيم منافع در حاكميت ايران، پس از مشروطيت به هم خورد و ملت فارس به تدريج ملت ترك ( وديگر ملت ها) را پس زد و در دوران پسا پهلوى، يكه تاز و تنها مالك بدن و زبان وذهن ايران خانم شده است. اكنون وقت آن است كه آن هم پيمانى چند مملكتى محروسه به شكلى مدرن احيا شود تا همه ملت ها به طور مساوى در قدرت و حاكميت ايران سهيم شوند.
يوسف عزيزى بنى طرف