عقيم سازی اجباری زنان بلوچ – حقوق زنان و مسئله ی ملی
رادیو زمانه -لائبه آرام – «کمپین فعالین بلوچ» در تاریخ ۳ تیر ۱۴۰۲، گزارشی از خارج کردن رحم زنان بلوچ بدون رضایت شخصی آنها منتشر کرد که یادآور جنایات تاریخی است که تحت پوشش اصلاحنژادی و نسلکشی آرام، صورت گرفتهاند. این مقاله به پیچیدگیهای پیرامون این اقدامها و ریشههای تاریخی و پیامدهای سیاسی ـ اجتماعی و تأثیر ماندگار آن بر زنان و ملت بلوچ میپردازد.
در بلوچستان عقیمسازی اجباری به بهانه کنترل جمعیت و کنترل فقر در میان جمعیتهای آسیبدیده تحت یک برنامه بهداشتی تبعیضآمیز انجام میشود و کادر درمان آنرا بهعنوان اقدامی ضروری برای منافع پزشکی و کنترلی توجیه میکند. گزارشها، از جمله گزارش اخیر کمپین فعالین بلوچ نشان میدهد که پرسنل پزشکی، زنان آسیبپذیر را بر اساس نژاد، فقر، وضعیت اجتماعی آنها برای عقیمسازی اجباری مورد هدف قرار میدهند. این اجبار نه تنها به نسلکشی جوامع تحت ستم منجر میشود بلکه زنان را از حقوق تضمینشدهشان از جمله حق انتخاب بر بدن و حق خانواده محروم میکند.
هیسترکتومی یا برداشتن اجباری رحم در میان زنان بلوچ را نیز باید در بافت سیاسی ـ اجتماعی گستردهتر ایران بررسی کرد؛ جایی که اتنیکها و گروههای اقلیت مذهبی با تبعیض و به حاشیه رانده شدن سیستماتیک روبهرو هستند.
موارد اخیر عقیمسازی اجباری در درجه اول به اشکال زیر است:
۱-زنانی که برای زایمان به بیمارستان امام علی چابهار مراجعه میکنند رحمشان بدون رضایت فرد و خانواده در حین عمل جراحی برداشته میشود.
۲-اجبار کارکنان مراکز بهداشت به زنانی که سه فرزند یا بیشتر دارند برای ثبتنام برای عمل بستن لوله رحم.
۳-پخش قرصهای مختلفی در کیکها و مواد غذایی دیگر که به «قرص عقیمسازی» تعبیر شد و باعث نگرانی خانوادههای بلوچ گردید.
۴-اجبار به عمل سزارین بهجای زایمان طبیعی تا در طی پروسه عمل یا رحم، برداشته میشود یا لولههای رحم بسته میشود.
۵-گرفتن رضایتنامه از زنان در حین انجام عمل پزشکی غیرمرتبط تا رضایت خود را برای عقیمسازی اعلام کنند. در چنین مواردی هرگز از زنان سوال نشده است که آیا میخواهند عقیم شوند؟ و پس از جراحی از عقیمشدن خود مطلع میشوند و یا تا مدتها از عقیمشدن خود آگاه نیستند.
——-‐———‐
لائبه آرام در مقالهاش این اقدامها را در پرتو سیاستهای کنترل جمعیت در ایران و سیاستهای تاریخی اصلاح نژادی بررسی میکند.