جزییات تازه از دو زنکشی؛ متیندر رشت، روناک در اندیمشک
روز پنج شهریور رسانههای محلی گیلان از قتل فجیع زن جوانی به نام «متین طیبیخواه»، ۳۴ ساله و صاحب یک بوتیک لباس زنانه خبر دادند.
بر اساس گزارش رسیده به ایرانوایر درباره این قتل، متین در تاریخ چهارم شهریور ۱۴۰۳ به شکلی فجیع توسط همسرش به قتل رسیده است.
همسر متین طیبیخواه یکی از پزشکان شناخته شده و صاحب یک ساختمان پزشکان در رشت بوده است.
متین طیبخواه در سن بسیار کم با همسرش ازدواج کرد و برای زندگی از فومن به رشت آمد. پردیس ربیعی فعال حقوق زنان به ایرانوایر میگوید:«همسر متین اهل یک خانواده سنتی و سختگیر بود که از همان ابتدا با او و خانوادهاش مشکل داشت. عدم تفاهم و اختلاف سنی نزدیک به ۱۴ سال با او موجب شده بود اختلافهای شدیدی در زندگی داشته باشند به طوری که حتی وقتی صاحب دو فرزند شدند هم دل متین به زندگی با همسرش گرم نشد و در نهایت درخواست طلاق داد. همسر متین به ارتباط او با مردی اهل نیشابور مظنون بود و به رغم اینکه در مراحل نهایی طلاق بودند دست از کنترل زندگی متین بر نمیداشت. در نهایت هم هر دوی آنها کاردآجین کرده و سر برید.»
شامگاه ۲۵ شهریور۱۴۰۳ نیز زن جوان دیگری به نام روناک (جیران) توسلیپور در اندیمشک با شلیک گلوله خواستگارش جان خود را از دست داد.
به گفته شاهدان عینی این دختر جوان ۲۲ ساله با شلیک گلوله باز ناحیه سر به قتل رسیده است.
روناک توسلیپور نویسنده و نقال شاهنامه بود و درست در دومین سالگرد اعتراضات زن زندگی آزادی با انگیزه ناموسی کشته شده است.
طبق اطلاعات رسیده به ایرانوایر غروب ۲۵ شهریورماه سال جاری روناک، توسط مردی به نام علی شجاعی که ادعا میکرد عاشق اوست و قصد دارد به خواستگاری او برود به قتل رسید. روناک پیش از این نیز با پسرعمویش ازدواج کرده بود اما مدتی بعد همسرش در یک دعوای خیابانی به قتل رسید.
به گفته پردیس ربیعی «خانوادهی روناک یک خانوادهی فرهنگی و اهل فرهنگ و هنر بودند. پدر روناک نویسنده و نقال شاهنامه است و نوشتههایش را خود روناک ویراستاری و تنظیم میکرد. خود روناک هم نقالی میکرد. روناک نیز کتابی را با کمک پدرش نوشته بود.»
پدر روناک میگوید کمی بعد از این که روناک و خواستگارش با هم آشنا شدند با کمی تحقیق متوجه شدند که هیچ تناسبی با هم ندارند. او میگوید: «روناک پهلوان بود. هر آنکس که شاهنامهخوانی کند/ اگر زن بود پهلوانی کند. این شعر مرا یاد روناک میاندازد. هر بار که نقالیاش تمام میشد این شعر را میخواند و به بازویش اشاره میکرد.»
او در گفتگو با ایرانوایر تایید کرده که فردی که روناک را به قتل رسانده بعد از شنیدن جواب رد از سوی او و خانوادهاش پیشتر هم بااسلحه به خانه آنها حمله کرده و به در و دیوار خانه شلیک کرده بود: «چرا باید درمملکت ما زن کشی و آزار زنان رواج پیدا کند و فرهنگ بشود؟ چرا در ایران یک زن، یک دختر بیپناه و مظلوم نمیتواند به حقوق خودش در دعاوی برسد؟چرا کسانی که زنها را آزار میدهند؟! قوه قضاییه برخورد جدی نمیکند. دختر من قبل از کشته شدنش چند بار به دادگاه رفته و گفته بود تامین جانی ندارد. حتی فایل صوتیای را هم که در آن قاتل روناک را تهدید به قتل کرده بود هم ضمیمه پرونده کرد. شهود هم برده بود برای پرونده ولی قاضی شعبه ۴ حتی قراری برای متهم صادر نکرد. قاضی به دخترم گفته بود رضایت بده اینها مدرک نیستند. آخرش مدت کوتاهی قبل از ارتکاب به قتل بازداشت و زندانی شد اما با وثیقهی ۳۰۰ میلیونی آزاد شد.»
یکی از دلایلی که قتلهای ناموسی سیستماتیک تعریف میشوند این است که اغلب قاتلان برای اقدام به قتل برنامهریزی میکنند. بررسیهای ایرانوایر نشان میدهد خواستگار روناک نیز برای قتل او برنامه ریزی کرده بود: «علی به کافهداری که حوالی محل کار روناک کافه داشت سپرده بود که او را از حضور روناک مطلع کند. او هم روز قتل علی را در جریان گذاشت. علی به سمت روناک شلیک میکرد و زن بیدفاع ابتدا سعی کرد از دست او فرار کند اما علی با دسته اسلحه به شکمش میکوبد. مردم به سمتشان میآین و سعی میکنند آنها را از یکدیگر جدا کنند که علی به سر روناک شلیک میکند.»
طبق آمار در سه ماه نخست سالهای ۱۴۰۱ تا ۱۴۰۳ حداقل ۸۵ مورد زنکشی در ایران به ثبت رسیده است. هر چند این آمار نزدیک به واقعیت نیست و شمار زنانی که قربانی خشونتهای خانگی و مبتنی بر جنسیت میشوند بیشتر است اما همین تعداد هم نشاندهندهی آن است که خشونت علیه زنان در ایران زنگ خطر را به صدا در آوردهاست.
طی ۶ ماههی اول سال، رزیتا ارغیده، مبینا زینیوند، سمیرا کاشیان، نرمین پورهمن و مرضیه غلامی توسط همسران سابق و فعلی و یا توسط دیگر مردان خانواده به قتل رسیدهاند.
ایرانوایر