آزارهای جنسی در کوهنوردی، خطرناک مثل ریزش سنگ و بهمن – خلاصه و برگردان: گلنار افشار
در کتاب خاطراتی که در دسامبر منتشر شد، خانم لوتا هینتسا کوهنورد حرفهای فنلاندی، حادثهای ناراحتکننده با یک “کوهنورد مرد بسیار معروف” که نامی از او نبرد، را به طور مختصر توضیح داد. در جریان یک ملاقات در ماه مارس ۲۰۲۳ در سوئیت هتلی در کاتماندو نپال، این مرد “لوتا را بدون هیچ هشداری بوسید”، خانم هینتسا و دیگر نویسنده کتاب فنلاندی زبان “کوههای زندگی من ۲” در این باره نوشتند. “وضعیت عجیب، غیر واقعی و ناخوشایند بود.”
خانم هینتسا در مصاحبه با نیویورک تایمز گفت تجربه او از آنچه در کتاب توصیف کرده بود، ناراحتکنندهتر بوده است. مورد او نگرانیای را برجسته میکند که زنان در دنیای کوهنوردی به طور آشکارتری درباره آن صحبت میکنند.
خانم هینتسا گفت آن مرد نیرمال پورجا بود، کسی که موفقیتش در سال ۲۰۱۹ برای صعود به تمامی ۱۴ قله ۸۰۰۰ متری جهان، در یک مستند محبوب نتفلیکس به تصویر کشیده شد. او گفت پورجا او را به اتاق خواب برد، پیراهن، شلوارک و لباس زیرش را درآورد و سعی کرد سوتینش را هم بردارد. خانم هینتسا می گوید بارها به او «نه» گفت و بهانههایی آورد تا بدون تحریک بیشتر، او را متوقف کند. این حادثه با خودارضایی پورجا در کنار او پایان یافت.
خانم هینتسا، ۳۵ ساله می گوید در آن موقع فکر می کرده “من فقط باید از اینجا بیرون بیایم و تظاهر کنم هیچ اتفاقی نیفتاده است”.
آقای پورجا درخواستهای مصاحبه را رد کرد. وکیل او، فیلیپ ام. کلی، در بیانیهای کتبی گفت آقای پورجا “قاطعانه اتهامات مربوط به سوء رفتار را رد میکند. این اتهامات نادرست و افتراآمیز است.”
با افزایش محبوبیت کوهنوردی حرفه ای، زنان در این ورزش که هنوز به طور عمده تحت تسلط مردان است، به طور فزایندهای شرکت می کنند و قابل تحسین هستند. آمارهای مربوط به کوه اورست به این روند اشاره دارد: سال گذشته، ۶۵ زن به قله رسیدند – حدود ۱۰ درصد از کوهنوردانی که به قله رسیدند – ۴۵ نفر در سال ۲۰۱۳ و فقط ۲۰ نفر در سال ۲۰۰۳ به قله رسیده بودند.
اما در سالهای اخیر، اعضای گسترده جامعه کوهنوردی اعتراف کردهاند این ورزش با خطرات نامرئی به ویژه برای زنان همراه است. زنان بیشتری در این ورزش، که شامل صعود فنی در داخل سالن ها تا صعود به قلههای برفی میشود، از اتفاقاتی که ناراحت کننده و حتی بدتر از ان هستند، صحبت می کنند.
در سال ۲۰۱۹، گروهی از کوهنوردان حرفهای زن یک حساب اینستاگرامی درباره پیامها، عکسها و درخواستهای نامناسبی که در پیام های خصوصی های خود دریافت میکنند راه اندازی کردند. این حساب، که بعداً توسط اینستاگرام تعطیل شد، اسکرینشاتهایی از پیامهای آزاردهنده ارسال شده به زنان در این ورزش را به اشتراک می گذاشت.
در فوریه، چارلز بارت، یک کوهنورد ۳۹ ساله، به دلیل سه مورد سوء استفاده جنسی محکوم شد. این محکومیت مربوط به تجاوزهای مکرر او به زنی بود که در سال ۲۰۱۶ در آخر هفته برای کوهنوردی به پارک ملی یوسمیت آمده بود. وکیل ایالات متحده برای منطقه شرقی کالیفرنیا در بیانیهای گفت آقای بارت از شهرت و حضور فیزیکی خود به عنوان یک کوهنورد برای فریب و ترساندن قربانیان، که بخشی از جامعه کوهنوردی بودند، استفاده کرده است.
خانم هینتسا و یک زن دیگر، که قبلاً مشتری کلوپ کوهنوردی آقای پورجا بوده، در گفتگو با نیویورک تایمز، تجربیات خود را بیان کردند از جمله آن که در سالهای اخیر آقای پورجا بدون رضایت آنها را بوسیده، به طور تهاجمی به آنها نزدیک شده یا آنها را به طور جنسی لمس کرده است. آنها گفتند در این موقعیتها احساس ناتوانی میکردند و از اینکه آقای پورجا را خشمگین کنند، ترس داشتند.
دکتر آوریل لئوناردو، پزشک خانواده از کوئینسی، کالیفرنیا، میگوید: “من نمیدانستم چه کاری باید انجام دهم.” او توضیح داد که آقای پورجا بارها او را بوسیده و در طول صعود به K2، دومین کوه بلند جهان، به او پیشنهادهای نامناسب داده است. “من در یک صعود بسیار سخت بودم، او راهنمای من بود و من نمیخواستم کاری انجام دهم که خودم را به خطر بیندازم.”
وکیل آقای پورجا قاطعانه این اتهامات را هم رد کرد.
مدتی بعد، زنانی که مورد تعرض پورجا قرار گرفته بودند، تجارب خود را با دوستان و بستگانشان به اشتراک گذاشتند. نیویورک تایمز این موارد را بررسی کرده است.
دنیای تفریحات در فضای باز به طور ناگهانی پرداختن به سوء استفاده و آزار جنسی را آغاز کرده است. در پاسخ به جنبش #MeToo، اعضای جامعه کوهنوردی ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ ابتکاری به نام #SafeOutside [ایمنی در فضای باز] ایجاد کردند تا دامنه مشکلات در این ورزش را بررسی کنند. سازماندهندگان از بیش از ۵,۰۰۰ کوهنورد از بیش از ۶۰ کشور نظرسنجی کردند و دریافتند که ۴۷ درصد زنان و ۱۶ درصد مردان بنابه گفته خودشان، در حین کوهنوردی مورد رفتار جنسی ناخواسته قرار گرفتهاند. چند ماه پیش، کوهنوردان گروه تفریحی در فضای باز در شمال غربی اقیانوس آرام، یک کمیته مشاوره پیشگیری از آزار و اذیت جنسی و تجاوز جنسی ایجاد کردند تا خطر بین ۱۵,۰۰۰ عضو خود را بررسی کنند.
اما برای زنان بدرفتاری در این ورزش هیچ چیز جدیدی نیست.
آلیسون لوین، سرپرست اولین صعود زنان آمریکایی به اورست در سال ۲۰۰۲، گفت در طول آن سفر تجربه آزار لفظی و رفتار تهدید آمیز از یک راهنما را داشت. کوهنوردان با بدتر شدن شرایط آب و هوا از صعود به قله بازگشتند: “این آسیبپذیرترین موقعیتی است که میتوانم تصور کنم”.
خانم لوین ادامه داد: “چالشبرانگیزترین، ترسناکترین و پراضطراب ترین وضعیت در آن کوه از طرف یک انسان بود نه محیط. او تا پنج سال بعد به کوههای پرارتفاع بازنگشت و بالاخره در سال ۲۰۱۰ بازگشت و اورست را فتح کرد.
“در خود محیط خطرات ذاتی زیادی وجود دارد، وقتی خطرات ناشی از روابط بین افراد را اضافه کنید، این حتی ترسناکتر میشود.”
‘جایی که یک “نه” هیچ معنایی ندارد’
این ماه، صدها کوهنورد به اورست و دیگر قلههای هیمالیا صعود کردند. در بالای ۸,۰۰۰ متر آنها وارد منطقهای میشوند که به منطقه مرگ معروف است، جایی که اکسیژن کافی برای تنفس به مدت طولانی وجود ندارد و خطراتی مانند سرمازدگی، سقوط روی یخ، در شکاف ها و ضایعات ریوی یا مغزی وجود دارد. ۱۸ کوهنورد در فصل بهار ۲۰۲۳ جان خود را در اورست از دست دادند. امسال پنج نفر جان باختند و سه نفر مفقود شدند.
کوهنوردان دهها هزار دلار برای این صعودها پرداخت میکنند – صعودهای اورست از حدود ۴۰,۰۰۰ دلار شروع میشود و میتواند برای موارد لوکس حتی شش رقمی بشود.
آقای پورجا، ۴۰ ساله، یکی از شناختهشدهترین و تأثیرگذارترین شخصیتهای کوهنوردی است، او دو میلیون دنبالکننده در اینستاگرام دارد و به نام نیمز شناخته میشود، او شهروند بریتانیا است، جایی که با همسر و دختر جوانش زندگی میکند. اما در زادگاهش نپال او نوعی ابرستاره کوهنوردی است که از زمان تنزینگ نورگی در سال ۱۹۵۳ که با ادموند هیلاری به قله اورست رسید، مشابه نداشته است.
کلوپ کوهنوردی او Elite Exped، به ایجاد عصر جدیدی از کوهنوردی تجاری در بلندترین قلههای جهان کمک کرده و در شبکههای اجتماعی زنان را تشویق کرده است در این فعالیت ها شرکت کنند.
او راهنمای زنان برجستهای مانند اسما الثانی، عضو خانواده سلطنتی قطر، و مدل روسی ویکتوریا بونیا بوده است. یک کوهنورد سوئیسی به نام کریستین ووگوندی پاییز گذشته در شبکههای اجتماعی، همراه با عکسی از خود و آقای پورجا در بالای قاشربروم ۱ در پاکستان نوشت: “با تشکر از اینکه الهام بخش من برای رسیدن به فراتر از حد و مرزهای خودم شدید. برای همه چیزهایی که به من آموختید، قدردانم”.
خانم هینتسا، که در سال ۲۰۱۸ یک کوهنورد حرفهای شد، در اردوگاههای پایه در نپال و پاکستان با آقای پورجا آشنا شد. آنها به صورت متناوب درباره صعودهایی که انجام میدادند مکاتبه میکردند و آقای پورجا از او دعوت کرد که برای شرکتش کار کند.
اغلب پیامهای نوشتاری و مکاتبات بورجا با دکتر لئوناردو، که توسط نیویورک تایمز بررسی شد، دارای مضامین جنسی بود. زنان گاهی اوقات به او پاسخ میدادند. خانم هینتسا، مدل سابق مجله Sports Illustrated Swimsuit، یک بار عکسی از خود را در این مجله برای او فرستاد. با این حال، اغلب زنان موضوع را تغییر میدادند یا به او پاسخ نمیدادند.
خانم هینتسا و آقای پورجا توافق کردند در مارس ۲۰۲۳ در کاتماندو ملاقات کنند تا درباره همکاری در صعودی که خانم هینتسا سازماندهی میکرد، صحبت کنند. خام هینستا می گوید آقای پورجا پیشنهاد داد که در سوئیت هتلش قهوه بخورند تا از ازدحام و توجهی که در لابی هتل ایجاد می شود، جلوگیری کنند.
با توجه به لحن برخی از پیامهای نوشتاری قبلی آنها، خانم هینتسا می گوید سعی کرد مرزهای مشخصی را تعیین کند. از جمله در واتساپ به او پیام داد که این “قرار شبانه” نیست و آقای پورجا پاسخ داد که نه، قرار شبانه نیست.
در سوئیت آقای پورجا در Marriott در ۳۰ مارس، خانم هینتسا به یاد میآورد که وقتی او را به تخت برد، “منجمد” و “گیج” بود. او گفت احساس میکرد از حالت عادی خارج است و وقتی که آقای پورجا لباسهای او را درآورد او به «نه» گفتن ادامه می داد و حتی گفته بود که پریود است، اما او متوقف نشد. حتی به واژن او دست زد.
خانم هینستا می گوید: من نمیتوانستم با او ارتباط برقرار کنم. او در وضعیت فوقالعاده تحریک شدهای بود که ‘نه’ هیچ معنایی برایش نداشت.” او گفت از مقاومت بَیشتر می ترسید، زیرا از قدرت و آموزشهایی که او در نیروهای نظامی بریتانیا، از جمله نیروهای ویژه، دریافت کرده بود، میترسید.
خام هینستا گفت وقتی او به مقاومت فیزیکی در برابر برداشتن سوتینش ادامه داد، به نظر می آمد آقا بورجا ناامید شد و علاقهاش را از دست داد. آقای پورجا شروع به خودارضایی کرد و او امیدوار شد که این ماجرا به زودی پایان یابد.
آقای پورجا سپس دوش گرفت، به او زمان داد تا خود را جمع و جور کند و لباس بپوشد. آنها اتاق را ترک کردند و او فروشگاهی را که در Marriott دارد به او نشان داد، سپس از یک راننده خواست که او را به هتلش برساند، آقای پورجا چنان رفتار کرد که انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است.
آن روز، خانم هینتسا به یک دوست خودپیام داد و تجربه خود را با او در میان گذاشت. نیویورک تایمز این پیام را بررسی کرد. بعداً او آن را به طور حضوری برای دوستش، هیدی پاآنانن، که گفتگوهایشان را تأیید کرد، بازگو کرد.
بعد از آن خانم هینتسا رابطه خود با شرکت آقای پورجا را قطع کرد.
مشکلات گسترده، اقدامات ناچیز
جینا مککلارد، وکیل ارگانی که در پیشگیری از خشونت بر اساس جنسیت تخصص دارد می گوید ورزشهای در طبیعت دارای خطرات منحصر به فرد آزار و اذیت جنسی و سوء رفتار هستند. در سال ۲۰۱۹، او یک مشاوره به نام «احترام خارج از خانه» تأسیس کرد که با گروههای تفریحات در فضای باز مانند باشگاههای کوهنوردی و خدمات راهنمایی درباره سیاستها، رویهها و آموزشها برای پیشگیری از آزار و اذیت جنسی و تبعیض همکاری میکند.
این فعالیتها میتوانند شامل صعودهای چند هفتهای به مکانهای دورافتاده باشند، جایی که شرکتکنندگان در روابط تنگاتنگی در زندگی و خواب قرار دارند. فرهنگ حاکم بر چنین ورزش هایی، که مرزهای فیزیکی و روانی را به چالش میکشد و افرادی را که دستاوردهای نادر و سخت دارند تحسین میکند، ممکن است محیطی ایجاد کند که در آن رفتارهای نامناسب نادیده گرفته شوند یا به آنها رسیدگی نشود.
خانم مککلارد می گوید: “بخش بزرگی از صنعت ورزش های در طبیعت هنوز یک شبکه ‘پسران قدیمی’ است، اگر شما به نحوی با کارهایی که انجام می شود، تطابق نداشته باشید، ممکن است به حاشیه بروید و از باشگاه کنار گذاشته شوید.”
در فوریه، یک کوهنورد به نام چارلز بارت به دلیل سه مورد سوء استفاده جنسی و تجاوز به یک زن در سفری به پارک ملی یوسمیت، محکوم شد. او در بخشی از نتیجه نظرسنجی #SafeOutside 2018 مورد بررسی قرار گرفت، طبق پروندههای دادگاه که قبلاً توسط مجله Outside گزارش شده بود زنی که توسط او مورد تجاوز قرار گرفته بود، گفته بود توسط یک “کوهنورد حرفهای معروف کالیفرنیایی” در سفری به یوسمیت مورد تجاوز قرار گرفته است. یک پاسخدهنده دیگر به نظر سنجی گفته بود توسط یک مهمان در خانه یک کوهنورد حرفهای که او را ملاقات کرده بود، مورد تجاوز قرار گرفته است. سازماندهندگان نظرسنجی با زنان تماس گرفتند و پس از اینکه هر دو آقای بارت را به عنوان فردی که به آنها تجاوز کرده بود، شناسایی کردند، آنها را به هم متصل کردند.
نام آقای بارت در کوهنوردی کالیفرنیا آشنا بود. او کتابهای راهنمای کوهنوردی در مناطقی مانند ماموت و بیشاپ را نوشت و با کوهنورد معروف آمریکایی الکس هانولد مسیرهای دشواری را صعود کرد.
او در زمان تجاوز به زن کوهنورد در یوسمیت زندگی و کار میکرد. آقای بارت این زن را وقتی برای تماشای سنگ های شهابی به جنگل برد، با خشونت مورد تجاوز قرار داد. همچنین در طول یک پیادهروی و در منطقه مسکونی کارکنان، او را مورد تجاوز قرار داد. سه زن دیگر، از جمله دیگر پاسخدهنگانه نظرسنجی، در دادگاه او شهادت دادند که بارت به آنها تجاوز کرده است. آن حوادث خارج از حوزه قضایی فدرال رخ داده بود و دادستانهای ایالتی نمی توانستند به آن رسیدگی کنند.
آزار جسنی در ارتفاع ۱۷۰۰۰ پا
دکتر لئوناردو، ۴۱ ساله، پزشک اهل کالیفرنیا، در سال ۲۰۲۱ در یک چای خانه در نپال پیش از صعود به اورست با یک باشگاه دیگر، با آقای پورجا ملاقات کرد. او فهمید که آقای پورجا در حال سازماندهی یک صعود هدایتشده به K2 برای تابستان سال بعد است. او شیفته این صعود شد و در آن ثبت نام کرد. ۵۵,۰۰۰ دلار برای سفر دو ماهه ای پرداخت، که در ژوئن ۲۰۲۲ آغاز شد.
پس از رسیدن به اردوگاه پایه K2، در حدود ۱۷,۰۰۰ پا، تیم یک مراسم برگزار کرد، مراسمی برای احترام به کوه و آرزوی صعود ایمن. او به یاد میآورد که بعد از جشن، به دنبال یک کیسه زباله میگشت و با آقای پورجا برخورد کرد، آقای بوچا او را به چادر ذخیرهسازی برد تا یک کیسه زباله پیدا کند. او می گوید: وقتی برگشت، پورجا بازوی او را گرفت، او را به طرف خود کشید و او را بوسید و گفت: “من تو را بدست خواهم آورد.” خانم لئوناردو می گوید: گیج و ناآگاه از اینکه چه کاری باید انجام دهد، از آن چادر بیرون رفت.
“من فقط احساس میکردم که باید از او دوری کنم و مانع شوم که اتفاقی بیقتد. اما می ترسیدم چیزی بگویم و یا کاری انجام دهم.
در یک مناسبت دیگر، آقای پورجا بدون دعوت به چادر او آمد. او در کیسه خواب خود بود، با پیراهن و لباس زیر، پورجا کنارش نشست و گفت که میخواهد زانوی او را که زخمی بود چک کند، آقای پورجا دست خود را داخل کیسه خواب او برد و او وحشت زده شد و به سرعت پای خود را کنار کشید. بورچا او را بوسید، دست او را گرفت و روی آلت تناسلی خود قرار داد، و او را مجبور کرد که آلت تناسلی اش را لمس کند. دکتر لئوناردور می گوید: احساس می کرد در کیسه خواب خود گیر افتاده است و قادر به بیرون آمدن از آن نیست، زیرا لباس به تن نداشت.
به گفته دکتر لئوناردو، آقای پورجا به او گفت که میخواهد با او رابطه جنسی داشته باشد.
در یک زمان دیگر، وقتی او به تنهایی در اردوگاه قدم می زد آقای پورجا بازوی او را گرفت و پرسید: “کی میتوانم با تو رابطه جنسی داشته باشم؟” و پیشنهاد داد که به چادر او بروند، دکتر لئوناردو بهانه آورد.
دکتر لئوناردو در طول سفرش به پدرش، لئون لئوناردو، پیامکی فرستاد و گفت که آقای پورجا مدام سعی میکند با او رابطه جنسی داشته باشد.
چند ماه بعد از سفر، دکتر لئوناردو با آقای پورجا پیامکهای دوستانه رد و بدل کرد، زیرا منتظر بازپرداخت برخی تجهیزات از دست رفته بود. بعد از آن دیگر او را ندید.
هشدار به زنان دیگر
زنانی که با نیویورک تایمز درباره آقای پورجا صحبت کردند، گفتند که نمیدانستند چه راهی برای اعتراض دارند. Elite Exped یک شرکت کوچک است که توسط آقای پورجا اداره میشود، و چون حادثهها خارج از کشورهای خودشان رخ داده بود، زنان نمیدانستند چه باید بکنند. آنها به مقامات یا دیگر نهادها گزارش ندادند.
خانم هینتسا گفت که داستان خود را برای ایمنتر کردن ورزش کوهنوردی برای زنان بیان میکند. تنها با گذشت زمان است که او اثرات تجربهاش را درک کرده است.
او گفت: “من زخمهایی که بر جای مانده بود را درک نکرده بودم، این به من فهماند که تنها سقوط سنگ یا بهمن نیست که برای یک کوهنورد زن خطرناک هستند.”
ستاره آقای پورجا همچنان در حال صعود است. به عنوان چهره کوهنوردی قله های مرتفع، او با شرکتهای بزرگ مانند ردبول و نایک کار کرده است، نایک زمستان گذشته یک مجموعه لباس به نام ۸K Peaks الهام گرفته از آقای پورجا منتشر کرد و او را در یک بیلبورد بزرگ در منهتن نمایش داد. در دسامبر او یک دکترای افتخاری از دانشگاه لاوبروگ در انگلیس دریافت کرد. برندهای مانند گریول، اسپری و اسکارپا با او در محصولات مشترک کار کردهاند.
دستاورد دکتر لئوناردو در صعود به K2، با تجربهای که داشت، لکهدار شد. او امیدوار است با به اشتراک گذاشتن داستانش، به زنان دیگر کمک کند از وضعیت های مشابه اجتناب کنند.
دکتر لئوناردو گفت: “نمیتوانم اجازه دهم که این اتفاق ادامه پیدا کند، من نمیخواهم زن دیگری مجبور به تحمل این اتفاقات شود.”
خلاصه شد و برگردان برای اخبار روز: گلنار افشار