«چؤکوش»قیسا حئکایه یازان: ویدا حشمتی
یالین‌آیاقلاری جوتله‌نیبدیر. گؤزلری یوموق‌دور. دوداقلاری گوموشو بولودلار قدر پاریلدایان بیغ-ساققالی‌نین آراسیندا ایتیبدیر. پامبیق قدر آغ ساچلاری، آشاغییا ساری آخان چییینلرینه دوشوبدور. بوغازینداکی ایپ، فیلیمده‌کیلر کیمی دوگونله‌نمه‌سه ده، اؤز گؤره‌وینی اییی‌جه یئرینه یئتیریبدیر.
منه حیطده‌کی تاغین اورتالاریندان آسلانان اوزوملری خاطیرلادیر. اوزو، کیشمیشی اوزوم قدر ساری‌دیر. هئچ ترپه‌شمیر. سانکی هر آن گؤزونو آچیب، اطرافا درین باخیشینی دیکله‌ییب، گولومسه‌یه‌جکدیر.
قیسسا قوللو ماوی، آغ یوللاری اولان کؤینه‌گی‌نین یاخاسیندان کؤهنه ترکؤینه‌یی دیشاری چیخیب‌دیر. بیردن کؤینه‌گی‌نین اته‌گینه گؤزوم دوشور. بیر طرفی آشاغی، بیر طرفی اوستده دوروبدور. بللی‌دیر کی، کؤینه‌گینی تله‌سه-تلسده گئییب، دویمه‌له‌ییب‌دیر. آخی، پالتارلاری کؤهنه اولسایدی دا، دوزه‌نلی گئیینردی. اؤز-اؤزومه دئییرم:
-بو ایشده بیر ایش وار.
قیللی قوللاری یانینا دوشموش، اللری‌نین دامارلاری سولوقموش حالدادیر. بیله‌یینده، گؤی رنگینده‌کی بارماق ایزی ایلگیمی چکیر.
نئچه گون اؤنجه ایدی. ایکی کیشی ناهار چاغیندا، اونو کوچه‌ده دووار دیبینده قیسدیرمیشدیلار. کؤک اولان ساققالی کیشی حیرصله آغزینی اونون اوزونه یاخین توتوب، توپورجه‌گینی اوزونه سپه-سپه، قیسیلمیش سسله باغیریردی. سرت حالدا یاشلی کیشی‌نین بیله‌گینی سیخمیشدی. او بیری کیشی داها گنج اولان سا، الی‌نین بیرینی دووارا سؤیکه‌ییب، اونون قاچماغیما مانع اولاجاق کیمی دایانمیش، سیقارا چکیردی.
نه‌دن سه، اوزون زاماندیر اینسانلار اوچون حیسسیمی ایتیرمیشم. کیمسه‌نین دردی-سئوینجی وئجیمه دییل. هئچ نه اوچون، هئچ کیمسه اوچون اوزولوب، ماراقلانماماغا چالیشیرام آرتیق.
دونن گئجه اونو کوچه‌ده گؤردوم. منی چاغیردی. ایستر-ایسته‌مز یاخینلاشدیم. بیرلیکده بیراز یول گلدیک. نه‌دن سه او اولایی گؤردویمدن اونا سؤز آچمادیم. دردینی سوروشمادیم. آنجاق آیریلدیغیمیزدا، هئچ اؤزونو آساجاق آداما بنزه‌میردی. همیشه‌کی کیمی یاشامدان دانیشیردی:
-باخ! سئوگی اینسانی آیاقدا ساخلار. سئوگی‌سیز اورک وورار، آنجاق چیرپینماز…
«سونرا قوللاقلیغینی قولاقلاریما قویارکن، لیلی-مجنون اوپراسی‌نی چالیر» دئدی. دینله‌دیم. قولاقلیقلاری چیخاردیب، اونا ساری توتدوم. اوزومده‌کی ایفاده دییشیلمه‌میشدی.
-گؤره‌سن اؤزونو آسیب گرچکدن؟
کناریمداکی گؤزلوکلو اوغلانا باخیرام. ماراقلا اونا باخیب، دئییر:
– واللاهی من اونو تانیرام. اؤزونو آسمازدی بو آدام.
من ده گؤزلریمی قیییب، اونون دئدییینی اؤزومه تکرارلاییرام.
-گؤره‌سن اونو سئوگی‌سیزلیک اؤلدوردو؟
گؤره‌سن نه دوشوندو ده، اؤزونو آسدی؟ دوغرو دئییر بو اوغلان. او اینتحار آدامی دییلدی.
اؤز-اؤزومه دئییرم «سنه نه؟»
نئچه گون اؤنجه یادیما دوشدو. خیاواندا بیر کیشی بیر قادینی فرمان قیفیلی ایله ووروردو. اونا سؤیوش دئییردی. بیز یولدان کئچن‌لر ده اونا باخیردیق. هئچ تپگی گؤرسه‌تمه‌دن تکجه باخیردیق. ایندی بیلیرم «سنه نه؟» دئمه‌گین نه اولدوغونو. یاخشی آنلامیشام.
جماعاتین اورتاسیندان یئر تاپیب، چیخماغا چالیشیرام. قیچلاریمدا سوستلوق حیس ائدیرم. مامورلار او آن یئتیشیرلر.
« ائشییه گؤروم» دئین مامورون سسینی ائشیدیرم. هر کسی او کیچیک حیه‌طدن دیشاری سالیرلار. کوچه‌ده‌کی جاماعاتین آراسیندا قالماقال دوشور. دایانیرام.
بیر کیشی یاواش سسله باشقاسینا دئییر:
-بو محله‌ده بو یاشلی کیشیدن سس‌سیز-سمیرسیز اینسان تاپیلمازدی. همیشه قولتوغوندا بیر کیتاب، آستاجا گئدیب، گلردی.
باشیمی ساللاییرام.
-هانسی قاسیرغا اونو بو اسکی دخمه‌یه آتمیشدی گؤره‌سن؟ همان کیشی دئییر.
بیر باشقاسی آرخامدا یاوش سسله دئییر:
-هردن یوخاری ماحالداکی قهوه خانایا گلیب، چای ایچردی.
اوزونه باخیرام.
-هه… بلکه ده داریخمالار اونون ایچینی قاراتماسین دئیه، قهوه خانایا گلردی. دئییرم.
-من اونو یاشیندان-باشیندان دولایی کیتاب اوخویانا بنزه‌تمزدیم. ایلک دفعه چوخ چاشمیشدیم. آخی بیزیم محلله‌نین قوجالاری، کیتاب اوخومازلار. گنج بیری کیشی دئدی.
او بیری کیشی گولومسه‌ییب، دئدی:
-چوخ بؤیوک ایش گؤرسه‌لر، مخلله‌نین کیچیک مسجدینده ییغیشیب، باهالیقدان دانیشارلار.
-دوغرودور. گنجلردن ده کیتاب اوخویان بیرینی گؤرمه میشم هئچ!… میزیلدانیرام.
-بللی ایدی، هم ساوادلی، هم ده بیلگین بیری ایدی. نییه بو محلله‌ده کیمسه اونو تانیمیر؟ تانیرسا نه‌دن هئچ نه دئمه‌ییر؟ گنج بیر قیز دئییر.
اوزونه باخیرام. دولغون گؤزلری دققتیمی چکیر. بو قیزین شوه قدر قارا گؤزلری، اوزون کیپریکلری، اوخ کیمی اوره‌ییمه تاخیلیر. دوداقلارینی بوزوب، باخارکن، اوره‌ییم دؤیونور.
-آغارمیش قاشلاری، کارتونداکی بوینوزلو، حکمتلی بایقوش عمی‌نی خاطیرلاداردی. چوخ یاخشی کیشی ایدی.
اوزونده یئنی ساققال گؤیرن اوغلان دئییر.
درین نفس آلیب، کؤیکسومو اؤتورورم. گؤوده‌م تیتره‌ییر.
مامورلارین بیری، تل‌سیز ایله آمبولانس ایسته‌ییر. اوبیری ایسه جاماعاتدان سوروشور:
-کیم بو کیشی‌نی تانیر؟ بو ائوه کیملر گیریب-چیخاردی؟ گؤرن وارسا گلسین دئسین.
هامی کیمی من ده باشیمی آشاغا سالیرام.
-دئمک دوروم شوبهه‌لی‌دیر.
منه یاخین دوران قادین دئییر.
اوزونه باخیرام. ماراقلا باشینی ساغا-سولا ساللاییر.
آمبولانس آژیری چکه-چکه گلیب قاپیدا دورور.
دایانیرام. اللریمی ناگاهدان قولاقلاریما قویورام.
آرتیق قولاقلاریم منی ایلگی‌لندیرمه‌ین سسلری دویماق، گؤزلریم سه، گؤرمک ایسته‌مه‌ییر. دانیشماغا دا واریم گلمیر.
بیر آن او ایکی کیشی یادیما دوشور.
– بیری بیر شئی ده بیلسه، دانیشیرسا باشی بلایا گیرر. ال چکمزلر. ایشلر اوزانار، اوزاندیقجا دا بیتمز. اؤز-اؤزومه دئیب، اوزاقلاشیرام.
قویونون دیبینده‌کی تکجه اینسان من دییلم. چوخداندیر هئچ کسله دانیشمامیشام. تلفونوم بیردن سؤندو. داها هر نه ائله‌دیم، یانمادی. هر کسدن خبرسیزم. ایچیمه دالمیشام. دونیا ایله آرام‌دا مسافه ساخلامیشام.
آمما یاشلی کیشی دئییردی دونیا گؤزلدی. ایسته‌ییرم دونیا منیم اوچون ده گؤزل اولسون. منیم ایچیم ده گؤزل اولسون. ایچیمده بیر گوناهکارلیق، حتی پیسلیک یوخوموش کیمی داورانسام دا، یاواش-یاواش پیسلیگی دویورام. بئله‌جه هئچ نه اولمامیش کیمی داورانسام‌سا، گرچکدن هیچ نه اولماییب‌دیر معناسیندا دییل!…
آرخاما باخیرام. هر کس داغیلیب، بیر طرفه گئدیر. دایانیرام. اؤزومه اورک وئریب، قاییتماغا قرار وئریرم. آمما منی ده توتوب آپارارلار. کیم گلیب منه وثیقه قویاجاق؟ قالیب اوردا چورویه‌رم. آتام گیلین کندده خبری اولونجا، من اوردا ایتیب، باتارام.
گؤزلری شوه قیز جاماعاتدان آیریلیر. مؤحکم آددیملاری ایلگیمی چکیر. ایستیرم من ده قاباغا کئچم، بیلدیکلریمی دئیم. آنجاق «سنه نه؟» سؤزو اوره‌ییمده‌کی قورخونو خاطیرلادیر.
اوزاقدان باخماغی ترجیح ائدیرم. قیز مآمورلا دانیشیر. اونو ماشینا میندیریرلر. آمبولانس آژیر چکه-چکه گئدیر. قیز اوتوران ماشینا ایکی کیشی مآمور اوتورورلار. بیری ماشینی سورور، او بیری ایسه اونون کناریندا.
آرخادان، گئدن ماشینا باخیرام. جاماعات باشینی ساللایا-ساللایا ماشینا باخیر. یوغورد الینده بیر کیشی منه یاخینلاشیر.
-بو یوغوردا نئچه وئرسم یاخشیدی؟ دئییر منه.
اوزونه باخیرام. اونو اوزاقدان-اوزاغا تانیرام. بو محلله‌لی‌دیر. آنجاق آدینی بیلمیرم.
آریق چییینلرینی یوخاری آتیب، دئییر:
-اللی مین!
من‌سه اوزونه باخیرام. یوللانیر. آرخاسیندان باخیرام. چارتلاق دابانی دالیسینی یاتیرتمیش باشماغیندان ائششیه چیخیب.
او جسور قیزی دوشونورم. درین بیر کؤکس اؤتوروب، ائوه ساری یولا دوشورم. «نئجه یانی سنه نه؟» دئییرم اؤزومه.
سون
