آیچیل یوخو گؤردو.(حئکایه) «نورلانا ایشیق» کؤچورن:« سحرخیاوی» حاضیرلایان:«ادبیات سئونلر»
گون اورتا ایدی. ساعاتین عقربه‌لری اکواتور خطی1 کیمی دایانیب، اونو شمال و جنوب یاریم کوره‌لرینه آییرمیشدی.
بو واخت اییول2 آییندا بیزیم اؤلکه‌ده هاوانین حرارتی قیرخ درجه‌یه قدر قالخیر. اینسانلار ساکیت بیر کؤلگه‌یه چکیلیب مورگولمه‌یه باشلاییرلار.
آیچیل گیلین ائوینده ده هامی گون اورتا یوخوسونا گئتمیشدی. ساکیت‌لیگی ایکی شئی پوزوردو: بیر دیواردان آسیلان قوشلو ساعاتین جیققیلتی‌سی، بیر ده حیطده کی آغاج یارپاقلارینین خفیف خیشیلتیسی. آیچیل یاتاقدا اوزانیب دونیانی دینله‌ییردی و فیکیرلشیردی کی، یئر کوره‌سینده دییه‌سن سسسیز هئچ نمنه یوخدور. بیردن او اوره‌یینین دؤیونتوسونو ده ائشیتمه‌یه باشلادی. ایلک دفعه ایدی کی اؤزونو بو قدر یاخیندان ائشیدیردی.
بیرآز دا دیققتله اطرافی دینله‌دی. اونا ائله گلدی کی اونو احاطه ائدن هر شئی جانلی دیر. اونلار نفس آلیب- وئریرلر. دیوان آیاقلاری ایله گزه بیلیر. دیوارا سؤیکنمیش دؤرد کونج گوزگو گؤز وورا بیلیر. قاشیقلار اوچا، چنگل‌لر قاچا بیلیر. او، بیردن یاستیغی قوجاقلاییب یاتاغیندا بارداش قوردو. قیوریم ساچلی باشینی قاشیدی. گؤزو ساعاتا ساتاشدی و پیچیلدادی:
— آی چیققاچیریق ساعات، سن نه دیلینده دانیشیرسان؟ سنین اوره‌یین هاراندا دیر؟ هر گون عینی سسی چیخاریرسان…
ساعات ایسه گؤزو یومولو کامانچاچی کیمی اؤز ریتمینه قاپیلیب، اونا جاواب وئرمه‌دی. قیزجیغاز یاستیغی کنارا آتدی. قالخیب قوناق اوتاغیندا کی ایستولا یاخینلاشدی. اهمالجا گوموش بولودون ایچینده کی آرمولاردان بیرینی گؤتوروب، بارماقلارینین اوجوندا یئرینه قاییتدی.
آنجاق نه قدر احتیاطلی حرکت ائتسه ده، هانسی‌سا بیر قوووه اونون الینده کی آرمودو یئره سالدی. او، چارپایی‌نین آلتینا دیغیرلاندی، بیر نئچه ثانیه ساغا- سولا ییرغالاندی و عسگر کیمی دوم- دوز دایاندی. قیزین باشی چارپایی‌نین آلتینا ساللاندی،– آه، نئجه ده سَریندی، ائله بورداجا یاتیم،– دئییب آرمودون یانینا دوشدو. او بورانی قارانلیق ماغارایا بنزتدی. گؤزونه بیر آیی گؤروندو. اونون بیچاق کیمی دیشلری قیزی قورخوتدو. قورخودان گؤز ببک‌لری بره‌لن قیز، هیجاندان آرمودو دیشله‌دی و آیی بیردن یوخ اولدو. ایندی ایسه مئیوه‌نین ایچیندن آغ بیر قورد نوقطه کیمی قارا باشینی چیخاریب دئدی:
— آی خانیم قیز، نییه منیم یوردوما سوخولورسان؟ بایاقدان سس- کوی سالیرسان، امکان وئرمیرسن کی، بیر چیمیر آلاق.
آیچیل سؤال علامتینه اوخشایان قوردا باخیب گؤزلرینی دؤیوردو. او ایسه ائله هئی دئییردی:– بایاقدان ائویمی فیرلادیرسان منیم ده باشیم فیرلانیر آخی. بیلیرسن نئجه دفعه دومبالاق آشمیشام؟!
— باغیشلا قوردجیغاز، خواهیش ائدیرم باغیشلا، گؤزومه یوخو گئتمیر، هر کس یوخودا اولاندا داریخماغا باشلاییرام. آنجاق سس ائدیب هئچ کیمی اویاتماق فیکریم ده یوخ ایدی..من یالنیز داریخیردیم دئدی، قیز گوناهکارجاسینا،– سنی یارالادیم هه؟
آیچیل کؤورلمیشدی، او بیلیردی کی، قاریشقا بئله اولسا، اونون یوواسینی داغیتماق اولماز.
قورد دئدی:
— یاخشی، آغلاما. ایندی هامینی اویادارسان. منی آپار آرمود آغاجینین دیبینه قوی، ائویمه قاییتمالییام.
— بیه‌م ائوین آرمودون ایچی دئییل کی، آی قوردجوق؟
— آرمودون ایچی ایدی، آنجاق ایندی بؤیودوم و دونیانی دینلمه‌یه چیخدیم. بوندان سونرا کی حیاتیمی سنین کیمی دونیادا کئچیره‌جم.
قیز لاپ چاشمیشدی:
— آخی سنین منیم کیمی آیاقلارین یوخدو…
— آرتیق کؤهنه ائویمله وداعلاشیرام، بوندان سونرا منیم تورپاقدا قانادلاریم چیخاجاق و من سنین کیمی گوزل بیر کپنه‌یه، بلکه ده پارلاق بیر بؤجه‌یه چئوریله‌‌جه‌یم.سن سه یاتماق ایستمه‌ینده بورا گَل، صؤحبتله‌شک، یوخسا داریخدیغیندان ائوین آلتینی اوستونه چئویره‌جکسن.
— بس سن داریخاندا نه ائده‌جکسن، آی قوردجوق؟
— ائه، منیم داریخماغا واختیم نه گزیر. یاشامی سوردورمک اوچون عطیرلی آغاجلارین چیچکلرینه قوناجاغام.
گله‌جک عائیله‌م اوچون ان شیرین یووانی آختاراجاغام.
بس سونرا؟
— سونرا گوبره‌یه3 چئوریله‌جم، بو حالدا دا فایدالی اولاجام. سن بیه‌م اولدوغون کیمی قالیرسان کی؟ اینسانلار دا دَییشیر، باخ سنین او سیغاللی اللرین بیر گون بو آغاج قابیغی کیمی اولاجاق. اؤزون بوزوشموش آرمودا اوخشایاجاقسان.
— سونرا دا گوبره‌یه چئوریله‌جم؟
— یقین کی.
— من ایسته‌میرم، اوندا سسلری ائشیتمیه‌جم. منیم دونیانین سسلریندن خوشوم گلیر. چیققاچیریققین دا سسینی ائشیتمیه‌جم، حئییف..
— سن یئنی سسلر ائشیتمک اوچون موطلق گوبره‌یه چئویریلمه‌لیسن.
آنجاق بونون اوچون قارشیندا اوزون بیر یول وار. داریخماماق اوچون بو یولو داریخماغا قویما. ائشیدیرسن؟ نییه جاواب وئرمیرسن آی خانیم قیز؟
آیچیل تومورجوق بویدا آغزی ایله اَسنه‌ییب باشینی آغاجین گؤوده‌سینه سؤیکه‌دی.
قوردجوق دا ائنلی بیر یارپاق تاپیب، اونون اوستونو اهمالجا اؤرتدو.
۱) اکواتور خطی: خط استوا
۲)اییول: تیرین اونو تا مردادین اونو. ژوئیه. جولای
۳)گوبره: کود
