دویونلو اورک / جانای خانیم
آنام باغچانی سوپوروردو، قورو بوداق‌لاری قوپاردیردی، کؤورک آغاج‌لاری تلیس‌لره بوکوردو. من ده آناما یاردیم ائلییردیم. باغچادا گؤزل گولوموز وار ایدی، یارپاق‌لاری‌نین بیر اوزو ساری اولاردی بیر اوزو قیرمیزی. فیندیق- فیندیق دویمه وار ایدی گول‌لرین یئرینده. دئدیم بس باردیر دا بئله اولوب، دیشله‌دیم هئچ خوشا گلیم دئییلدی. سانکی قوم وار ایدی ایچینده. دئدیم: – آی آنا او گؤزل گولون یئرینده گؤر نه وار؟ قوم‌لو دویمه!
آنامین الینه تیکان باتدی، بارماغینی سوموردو، اوتوردو تیکانی چیخارتسین. سونرا درین آه چکیب، «وای جانیم!» دئییب، بئله دانیشدی کی:
– آی بالا کیم بیلیر بو دویون توشموش قونچا نه یاشاییب، نه گؤروب! گل ناغیلینی دانیشیم سنه:
ایل‌لر اؤنجه بیر گؤزل باغ وار ایدی. بول- سول چیچک‌لی بیر باغ. او باغین حاصارینا بیر بول تیکان‌لی همرسین اکمیشدیلر. باغدا بیر دومدورو دایم آخار بولاق دا وار ایدی. هر گون کپنک‌لر، قوشلار، بولبول‌لر گلیب باغدا دولاناردیلار، شنلیک ائدردیلر.
گون‌لرین بیرینده او باغدا بیر گؤزل گول بیتدی و ساری قیرمیزی چیچک آچدی. آی نه گؤزل‌دیر بو گول، نه سئویملی قوخوسو وار! باغداکی لار هئچ دایانمادان بو گولون گؤزل‌لیییندن و قوخوسوندان دئییردیلر . او باغدا بیر گؤزل آوازلی بولبول ده وار ایدی کی هر گون بیر چینار بوداغیندا اوتوروب، چهچه‌سی ایله هامینی سئویندیرردی. آما بو گؤزل گول آچیلاندان بری اونا یاخین بیر بوداق‌دا اوتوروب و نئجه اورکدن اوخوردو سانکی ایل‌لردیر بو گوله وورغون اولوب. گول ده بولبول و اونون آوازیندان خوشلانیردی و چینار بونلارین آراسیندا بیر سئوگی باشلانیشینا شاهید ایدی. بولبولون بیر آنی گول‌سوز کئچمیردی و گول ده هر آن بولبولو گؤزلوردو آی نه زور اولوردو گون باتان واخت‌لار کی آیریلماق مجبوریتینده قالیردیلار.
بیر گؤزل یاز گونو بولبول باغا گلنده بیردن بیره بول تیکان‌لی همرسین بیر بوداغین چوخ سرت قووزادی بولبول ده کی اوردا او آنا دک بوداق گؤرمه‌میشدی هر گونکو کیمی گلنده بیر آن ایلیشدی همرسینه! گؤزل قانادی یامان یارالاندی تیکان‌لار سانکی بولبولو بوراخماق ایسته‌میردیلر بولبول چوخ آجی چکیردی .
آمان آللاهیم گول بیلمیردی نه ایش گؤرسون کی بولبول قورتولسون! نه ایش الیندن گلیردی کی! بیر سرین یئل اسیردی بیردن بولبولدن اوز دوندردی و یئله اوزون دوتوب دئدی:
-آی نه گؤزل اسیرسن! ساچ‌لاریم بیر آز داغینیق اولار بونلاری منیم اوچون دارایارسان؟ یئل دئدی:
– البته، لاپ سئوه- سئوه!
یئل گولون بیر ساغیندان اسدی بیر سولوندان اسدی، گول ده وای نه کئف ائلییردی. باغداکی گول- چیچک‌لر گولون بو داورانیشینا لاپ قیسقاناراق باخیردیلار کی، بئله‌سی ده اولارمیش؟ بولبول بونو سئودییینه خاطیر همرسین‌ین آجیغینا توش اولدو بونا باخ اونون قانی آخار کن هله بو یئل ایله سئویشیر!
گول یئله دئدی:
– منیم اوچون بیر ایش اولار گؤره‌سن؟
یئل ده دئدی:
– لاپ اورکدن حاضیرام نه ایستیرسن عزیزیم؟
گول دئدی:
– داریخیرام منی دلیجه‌سینه اؤپ!!!
یئل دئدی:
– نه؟ نه ایستیرسن؟
گول گولومسیه‌رک دئدی:
– بوندا نه وار کی جانیم، منی اؤپ!
یئل بیر آز ایتی گلدی و گولون یاناغیندان اوپدو. گول دئدی:
– تام گوجونله اؤپ.
یئل داها دا ایتی گلدی اؤپدو. آما گولون یاپراغی‌نین بیر- ایکیسی توشدو! گول گولدو، تام گوج ائله بو! بیرآز دا سانکی یئلین گوجون آشاغیلادی. یئل سانکی قاسیرغایا دؤنوشدو و گولو بورودو اؤپدو، آما داها گولدن بیر یاپراق دا قالمادی. یئلین او ایتی‌لیییندن همرسین‌ین ده سرت بوداغی قوپدو و بولبول اوچدو چینارین بوداغینا. آما داها گوله باخمادی، آخی اینجیمیشدی. بولبول آجی چکرکن گول یئل‌له اویناشیردی! داها بیر ده او گوله باخمادی . گول او باغدا بی‌آبیر اولدو، کیچیلدی. ساچ‌لارینی دا کی یئل یولدو داغیتدی، داها گول باشینی یوخاری قووزایا بیلمه‌دی .
او گولدن گئری‌یه قالان بیر دویونلو اورک اولدو. گولون سیررینی تکجه قوجا چینار بیلدی.
رضوان حاجی‌قاسملو (جانای)
