چيرگی بر شكاف جنسيتی؛ ۱۱ فوريه، روز مشاركت دختران و زنان در علوم

گاه‌شمار به قلم اسکندر آبادی

هرچند مشاركت زنان در آموزش عالی در سال‌های اخير افزايش چشمگيری داشته اما همچنان در حوزه‌های رياضی، علوم طبيعی، فن‌آوری و داده‌پردازی حضور كمتری دارند.

مجمع عمومی سازمان ملل در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۳ قطعنامه‌ای به منظور تأكيد بر برخورداری كامل زنان و دختران از فرصت‌ها و مشاركت در فن‌آوری و نوآوری و دستيابی به برابری جنسيتی و توانمندسازی علمی به تصويب رساند.

در اين قطعنامه امروز روز روشنگری درباره كمبود مشاركت زنان در علوم يادشده اعلام شد.

نيمی از مردم جهان با وجود تلاش‌های پيگير از امكان‌های برابر در زمينه‌های يادشده برخوردار نيستند.

اگرچه ۳۳ درصد كل پژوهشگران را زنان تشكيل می‌دهند، تنها ۱۲ درصد اعضای آكادمی‌های ملی علوم و يک پنجم كارشناسان هوش مصنوعی زن هستند.

با وجود كمبود نيروی متخصص در بيشتر حوزه‌های فن‌آوری كه پيش برنده انقلاب صنعتی چهارم به شمار می‌رود، زنان هنوز تنها ۲۸ درصد فارغ التحصيلان رشته‌های مهندسی و ۴۰ درصد فارغ التحصيلان علوم رايانه و اطلاعات را تشكيل می‌دهند.

پژوهشگران زن عموما مسيرهای شغلی كوتاهتر و با دستمزد پايين‌تری دارند. آثار آنان در مجلات علمی معتبر كمتر منتشر می‌شود و در زمينه ارتقای شغلی نيز اغلب ناديده گرفته می‌شوند.

در بسياری از كشورها زنان توانسته‌اند در علوم زيستی به برابری عددی برسند و حتا در مواردی از مردان پيشی گيرند. اما در حوزه های فن‌آوری ديجيتال، علوم رايانه، فيزيک، رياضيات و مهندسی همچنان در اقليت هستند. تنها حدود ۳ درصد جايزه‌های نوبل در رشته های علوم طبيعی به زنان اعطا شده است.

زنان شاغل در رشته‌های علوم تجربی و طبيعی غالبا حقوق كمتری نسبت به همتايان مرد دارند و از فرصت‌های محدودتری برای ارتقای شغلی برخوردارند.

نمونه آشكار آن در ايران است. هرچند بيش از نيمی از دانش‌آموختگان و دانشجويان زنان هستند، اما كمتر از يک چهارم آنان شاغل‌اند.

روز روشنگری درباره مشاركت زنان در علوم، گام كوچكی در راه چيرگی بر شكاف جنسيتی است.

@dw_farsi