لیلا بابایی : سس‌سیزلر جمعیتی ایله دموکراسی دوغرو(!)
لیلا بابایی مییانالی‌دیر و 24 یاشیندادیر. جامعه‌شناسی لیسانسینی همدان‌ین بوعلی دانشگاهیندا اوخویوب، ایندی ایسه تبریزین سراسری دانشگاهیندا ارشد جامعه‌شناسی اوخویور. اصلینده مییانانین کوبلان کندندیرلر، او کند و اونون اطرافینداکی کندلر سوننودورلر. پایان‌نامه‌سینی ایسه آذربایجاندا سوننو-تورک قادینلار حاققیندا ایشله‌ییر.
———————————————————————————————————-
1. جمعیتیمیز اوزون ایللر بویونجا استبدادی قووه‌لر طرفیندن موختلیف سیتملره معروض قالدیقجا، سس‌سیزله‌شیب و یاشامین گیزلی قاتلارینا سیغینیب‌دیر. آمما بو جمعیت بوتؤو دئییل و فرقلی گروهلاردان عبارت‌دیر. بونونلا دا فرقلی گروه‌لارین کیملیک‌لری، اونلارین ثروت و قدرت قایناقلاریندان فاصیله‌لرینی معین‌لشدیریر. مستبد قووه‌لر، جمعیتی بوتؤولشدیرمه‌یه چالیشسالار دا، گئت-گئده همن فرقلی کیملیک‌لره مالیک اولان گروه‌لار اؤزلرینی هر بیر ساحه‌دن قیراقدا گؤردوک‌لری اوچون، هابئله دانیلیب ازیلدیکلرینه گؤره، نهایت بیر آرایا گلیب سس-سسه وئریب، اؤزلرینه رسمیت وئرمه‌یه چالیشاجاق‌لار. بو فرقلی‌‌لرین رسمیت تاپماسی دموکراسی‌نین بیرینجی شرطی اولان پلورالیسم‌دیر. دموکراسی‌نین ایکینجی شرطی اولان سکولاریزم ایسه دینی /مذهبی سیاستدن اوزاق توتماقدیر. آمما ساده‌جه دینی /مذهبی سیاستدن اوزاق توتوب فرقلی گروه‌لارین کیملیک‌لرینه رسمیت وئرمه‌مک وحتی تاپداماق بیزی صدام حسین و محمدریضا پهلوی کیمی‌لره گتیریب چیخاردار، دموکراسی‌یه یوخ.
2. بیز دینی آزینلیق اولدوغوموز اوچون نئچه قات داها آرتیق آیری سئچکی‌لییه معروض قالمیشیق. بو آیری سئچکی‌لیک‌لر همی تورک همی ده فارس شیعه‌لری طرفیندن اولموشدور. نییه‌کی بوتون شیعه‌لر، سیاسی شیعه‌نین تحصیل سیستمینده ائییدیب اؤیره‌دیلیب‌لر. سیاسی شیعه‌نین رادیو-تلویزیونونون موخاطبی اولوبلار. اونون قوردوغو توپلانتی‌لاریندا ایشتیراک ائتمیشلر. دئمه‌لی اوندان ائشیدن سؤزلری ایچلشدیریب، دونیا گؤروشلری ایسه بو سورجده فورمالاشمیشدیر. پس اؤزلریندن باشقا بیریلرینین کیملییی ایله یاشادیغی وضعیتین فرقینده اولا بیلمه‌دیکلری اوچون، ایستر-ایسته‌مز یا فرقلی‌لری گؤرمزدن گله‌جک‌لر یا دا آیریمچی داورانیشلاری ایله اونلاری ازمه‌یه جهد ائده‌جک‌لر.
3. کئچن گونلرده کلاب هاوس‌دا «آذربایجاندا دینی اقلیت‌لر» آدلی بیر رومدا یاشادیغیمیز آجیلاری باشقالاریلا پایلاشدیق. ساییمیز آز سسیمیز آلچاق اولسا دا، بو رومدا ایلک آددیم اولاراق سسیمیزی یوکسلدیب، بیزی چوخ زامان ائشیتمه‌ین قولاقلارا یئتیرمه‌یه چالیشدیق. دینی آزینلیقلارا عایید اولان اینسانلار هر زامان باسقی آلتیندا اولدوقلاری اوچون، حتتا اولارا گلین یاشادیغینیز تجروبه‌لرینیزدن دانیشین دئینده قبوللانماییب، سورادان اولار اوچون هزینه و موشکول یارانماقدان قورخورلار دئییرلر. آنجاق نهایت آذربایجانین فرقلی منطقه‌لریندن اولان موختلیف دینی و مذهبی آزینلیقلار؛ سوننو، کوره سوننو، اهل حق و یهودی تورک یولداشلارلا ایلگیله‌نیب بیر آرایا گله بیلدیک. آمما بو دانیشیقلاردان سونرا شیعه جمعیتیندن هم منفی و هم موثبت تپکی‌لر آلدیق. هم حیمایت و هم گئنه ده دانیلدیق. آذربایجاندا دینی آزینلیقلارا بئله بیر تبعیض‌لر یوخدور و آذربایجانلی‌لار هئچ زامان بئله دئییلدیلر اؤز میللتلرینه گؤره سؤزونو بول-بول ائشیتدیک. او حالداکی بیز بیر تورک اولاراق شیعه تورک آکتیویست‌لرله هر زامان مرکزین فارسلاشدیرما سیاستینه قارشی اعتراضا قالخیریق، آمما همن شیعه آکتیویست دوستلار بیزه اولان دینی آیری سیئچکی‌لییی گؤرمزدن گلیرلر یا دا «سوننوچولوک ائتمه‌یین، تفرقه سالمایین، هله بو سؤزلرین واختی دئییل» دئمکله بیزی سوسدورماغا چالیشیرلار. دوغروسو بو گون بو سیرا سؤزلری دانیشماغین لاپ اصیل واختی‌دیر. بو گون آذربایجان حرکاتی‌نین سؤیله‌میینی دموکراتیکلشدیرمک اوچون سکولاریزمدن (میللی حرکتین بدنه‌سی‌نین سکولار اولدوغونا اینانیرام) علاوه پلورالیزمه ده مجهز ائتمه‌لیییک. نییه‌کی بیزده پلورالیزم اولماسا فقط توپلومو تورکلشدیرمه‌یی دوشونه بیله‌جه‌ییک.
