مجله ی ملانصرالدین: در حقوق زنان و دختران
مجله طنز ملانصرالدین که به همت و تلاش مردان اندیشمند و دردمندی چون جلیل محمدقلی زاده و صابر چاپ می شد سهم بزرگی در انقلاب مشروطه ایران و آگاه کردن مردم مسلمان قفقاز داشته این مجله ارزشمند در نوشته ها و کاریکاتورهای مختلفی به دفاع از حقوق زنان و دختران در بین جوامع مسلمان پرداخته در زیر دو کاریکاتور در این ارتباط انتخاب کرده ام.
در صفحه ای با عنوان «خبرهای تجاری» چنین نوشته:
«در سال 1908 م . در محله سامور در روستای آخستی، مظنه دختران برای ازدواج از این قرار بود:
15ساله 200منات
10ساله 500منات
9ساله 1000منات
مظنه سال جدید:
15ساله 150منات
10ساله 300 منات
9 ساله 500 منات
آنوقت در مورد علت پایین آمدن نرخ ها می نویسد:
«علت کاهش قیمت در سال جدید تنگدستی مردم است از آقایان خواهش می شود تشریف بیاورند اگر سن آنها 50سال هم بالاتر بود مانعی ندارد»
(مجله ملانصرالدین، سال 1906، شماره 7.ص6)
زنان در جنبش مشروطه ایران سهیم بودند حتی طلاهای خود را فروخته پنج هزار تومان جمع کرده برای تشکیلِ سرمایه بانک ملی به مجلس دادند، اما پس از پیروزی مشروطیت، وقتی در مجلس اول صحبت از تشکیل «انجمن نسوان» شد بلافاصله هیاهوی سنت خواهان بلند شد که حتی خود نمایندگانِ طرفدار مشروطه نیز ترسیدند از خواسته زنان دفاع کنند!
گفتند«اگر زنان در یک جا جمع شوند فتنه می اندازند»!
آقا سیدحسین گفت: «باید به نظمیه گفت که قدغن نماید» !
نماینده دیگری که کمی ملایم بود گفت:
«اگر برای آشپزی و خیاطی جمع شوند عیبی ندارد»
و محمدعلی شاه از فرصت استفاده کرده برای ضربه زدن به مجلس و مشروطه خواهان؛ در تلگرافی که به مجتهدان تبریز فرستاد در مورد فساد مشروطه خواهان نوشت که «نسوان را به تشکیل انجمن و گفتگوی آزادی واداشتند».
(ایدئولوژی نهضت مشروطیت، فریدون آدمیت…ج1ص329)
دو تصویر از ملانصرالدین آورده ام:
تصویر اول مربوط است به مقایسه عکس العمل پدرِ بچه و زنان خانه در هنگام تولد نوزاد که وقتی پسر باشد توام با شادی و سرور است ولی وقتی نوزاد دختر باشد همگی ماتم میگیرند…!
تصویر دوم مربوط است به تعدد زوجات و همچنین نقدِ کودک همسری.
زیر تصویر دوم به ترکی نوشته شده چهار دانه کافی است…
برگرفته از کانال تلگرامی علی مرادی مراغه ای