ذکیه ذولفقاری ; شهناز آزاد(رشدیّه)
میرزا حسن رشدیه‌نین قیزی، میرزا ابولقاسم آزاد مراغه ای‌نین حیات یولداشی، شهناز آزاد خانیم 1280-جی ایلده آنادان اولوب . او قزئته‌چیلیگی آتایلا قاین‌آتاسیندان اؤرگنمیشدیر. ” زبان زنان” قزئته‌سی اصفهاندا نشر اولاندان بیر ایل سونرا، دوردونجو قادین قزئته سی ” نامه بانوان” آدیلا( ش.ه 1299)-جی ایلده یایماغا باشلادی. شهناز خانیم بو قزئته‌نی چوخ گنج یاشلاریندا چیخاردیردی. بو قزئته‌نین ایلک سایی ” قادینلار کیشیلرین ایلک معلملریدیرلر” شعاریلا، سگگیز صفحه‌ده، حکیمان تهران چاپخاناسیندا چاپ اولوب و یایلدی.
” نامه بانوان” باشلیغی‌نین آلتیندا یازیلمیشدی:
” بو گوندلیک، چاره سیز و مظلوم قادینلاری اویاندیرماق اوچوندور”
“نامه بانوان” دانش وشکوفه قزئته‌لری تک، فقط قادین مسئله‌له‌رینه یاناشمیردی، “زبان زنان” کیمی باشقا ساحه‌لرده –ده یازیلار و مختلف مطلبلری اولوردو. شهناز خانیم، درگی‌نین چاپیندان اؤنجه‌کی تانیتیمدا ، اونون مختلف بؤلوملرین بئله سیرالاییر:”
1- سامباللی بیر مقاله.2-اداری گیریشلر.3 – خارجی و داخلی اؤنملی اتفاقلار( اؤزلیکله قادینلارا گؤره).4- هر سایدا دونیا تاریخی قادینلاردان بیر تانیتما .5- آلت یازیدا اخلاقی بیر شاشیردیجی و کدرلی رمان ایرانین شوش خرابه لریندن.6 – سون صفحه سی، آزاد کولتور، حاج میرزا ابوالقاسم خان آزاددان”
شهناز خانیم ورغولادیغی رمان ، میرزاده عشقی‌نین مشهور شعری” قارا کفن یا مداینین قاپیسیندا اولان شاهزدا خانم” آدیندادیر .بو یازی او زاماندا حجابا قارشی اولان أن اونملی ادبی متنلریندندیر.
شهناز آزاد چوخ اومودلویدو کی، “نامه بانوان” آیلیق شکلینده وسونرا ایکی هفته‌دن بیر و یا گوندلیک شکیلده یایلسین. آنجاق تاسسوفله مختلف سورونلار، اذیتلر، زندانلار، تبعیدلر و همچنین مالی سورونلاردان دولایی بو درگی اون بیرآی نشردن سونرا تعطیل اولدو.
شهناز آزاد “نامه بانوان”ین نشریندن علاوه ابولقاسم آزاد تشکیل ائدن “قادینلار انجمنی” و” بانوئیان” کیمی انجمنلرده فعال حضورو واریدی. بو انجمنین مرامنامه‌سینده یازیلیر:
” ایران هر یؤندن علیمسیز اوتونا یانیر، اؤیرتیم ایسه آنالاردان باشلامالیدیر. آنجاق عائله‌نین بوتون گئری قالماغی، ایرانین سوسیال، اقتصادی و سیاسی سورونلاری قادینلارین اؤرتولو اولدوغونداندیر. چون اونلارین قاپالی اولماغی توپلومدا فعال حوضور تاپماقلارینا مانع اولور. بو ندنله بانوان و بانوائیان گوروهو1293- جی ایلدن ، تهران و باشقا ایالت- ولایتلرین دیققتینی داها آرتیق بو قونویا جلب ائتمک اوچون، قورولوبدور و ایندیه دک(1304) دوام ائدیر…”
حیجاب آزادلیغی‌نین اهمییتی، اونلاحیات یولداشینی1302- جی ایلده،” حیجاب کشف درنه‌یی” قورماسینا سبب اولدو. آنجاق حوکومتین حیجابین سربست بوراخیلماسییلا باغلی هله بیر فیکری اولمادیغی اوچون، ابوالقاسم آزاد سورگون وحبس ائدیلدی. بو درنگین فعالیتی ایسه همن ایلده دایاندی.
شهناز خانیم ایران تاریخی‌نین بؤیوک وطن‌سئور و ضیالی قیزلارینداندیر.آما تاسسفوله “نامه بانوان “باغلاناندان سونرا، اونون حیاتیندان ائله بیلگی یوخدور. بلکه ده اونون آدی ایکی بؤیوک آدین آراسیندا گیزلی قالیب “میرزا حسن رشدیه، ایرانین یئنی مدرسه‌لری‌نین بانی سی و ابولقاسم ازاد، قزئته چی و مشروطه طلب…”!
نهایت شهناز خانیم 1340-جی ایلده 60 یاشیندا وفات ائتدی.
روحو شاد یولو دواملی.
